ECI-directeur Joery Wilbers houdt niet van rustig vaarwater. Heeft hij net de noodlijdende Roermondse cultuurtempel uit het slop getrokken, vertrekt hij weer naar nieuwe woelige baren. In dit geval de Domijnen in Sittard, waar hij wederom orde op zaken moet stellen. De 49-jarige geboren Maastrichtenaar maakt razendsnel naam in het wereldje van (pop)muziek, kunst en cultuur als troubleshooter. Als degene die een gestrand schip weer vlot kan trekken.

Niet dat hij op zoek is naar vastgelopen schepen. Ze komen vanzelf op zijn pad. Zo ook De Domijnen, waarvoor hij benaderd is door een headhunter. Ook zonder dat aanbod was hij over een jaartje of zo op zoek gegaan naar iets nieuws. Hoezeer hij het bij ECI ook naar zijn zin heeft. Wilbers is er het type niet naar achterover te leunen en de vruchten van zijn inspanningen te plukken. „Dan begint het te kriebelen.”

Bodemloos
Joery Wilbers werd medio 2016 directeur van ECI. De cultuurtempel stond in Roermond destijds bekend als een bodemloze put, waarin steeds meer gemeenschapsgeld verdween. Diverse disciplines waren in 2012 in het gerenoveerde fabriekspand samengevoegd en de nieuwe cultuurtempel wilde maar niet van de grond komen. Er was geen binding of gezamenlijk doel, bezoekersaantallen werden niet gehaald, verenigingen wilden er niet repeteren, het onderwijs haakte af en het gebouw vertoonde nogal wat mankementen. Er ging nauwelijks een week voorbij waarin de cultuurtempel niet tot politiek gekrakeel leidde.

Wonderlijk snel wist de nieuwe directeur het tij te keren. Het negatieve imago om te zetten naar een positieve vibe. Bij zijn vertrek vijfeneenhalf jaar later staat de Cultuurfabriek als een huis. Met een gevarieerd theateraanbod, een goedlopend filmhuis en dito (onlangs nog vernieuwd) poppodium. Met een aantrekkelijk en uitgebreid cursusaanbod. Een permanente expositieruimte voor lokale en regionale kunstenaars. En een scala aan activiteiten en projecten in en buiten ECI.

Zandbak
En dan is er nog het onderwijs waarmee de band is hernieuwd. Daar is Wilbers het meest trots op. Dat alle scholen voor voortgezet onderwijs in Roermond deelnemen aan een gezamenlijk ontwikkeld cultuurprogramma met de titel School’s out. „Een nieuwe zandbak voor leerlingen”, zo omschrijft hij het. Een plek buiten de schoolmuren waar de jeugd kennis kan maken met (pop)muziek, theater en kunst.

„Tja, het lijkt wel de goednieuwsshow”, verontschuldigt de scheidend directeur zich bijna voor zijn succes. Om dat vervolgens met cijfers te staven, mocht er nog iemand twijfelen. Het aantal activiteiten in de Cultuurfabriek steeg van 1047 in 2015 naar 1349 in 2019. Het aantal bezoekers van 49.227 naar 74.061. Stijgingen van respectievelijk 22 en 34 procent. Begon Wilbers met een begroting van 2,3 miljoen; die bedroeg in 2019 3,1 miljoen. En niet onbelangrijk: de gemeentelijke subsidie (1,6 miljoen) is al jaren afdoende.

Compliment
Gevraagd naar het geheim van dat succes geeft de 49-jarige, in Nuth wonende duizendpoot de credits vooral aan anderen. Cultuurwethouder Ferdinand Pleyte, die ECI ontvlocht in drie poten: cultuur, horeca en beheer van het gebouw. De succesvolle bistro-bar Mr. Sammi die in 2017 zijn deuren opende. En bovenal de medewerkers. „Die verkeerden in 2016 door alle negativiteit in mineurstemming. Geloofden er niet meer in dat het nog goed zou komen. Als ik zie hoe snel die de knop om hebben gezet. Er weer voor wilden gaan. Daar kan ik alleen maar een groot compliment voor geven.”

Verbindingen leggen, die positieve flow op gang brengen, dat is Wilbers’ grote kracht, zo heeft hij inmiddels bewezen. Dienend leiderschap, noemt hij dat. „Ik sta niet met excelsheets bij mensen aan het bureau te zwaaien. Natuurlijk moeten er resultaten worden gehaald. Maar als het niet loopt zoals het moet, kijk ik eerst in de spiegel. Stel mezelf de vraag waar heb ik heb nagelaten mensen vanuit hun eigen verantwoordelijkheid aan de slag te krijgen. Ik vind dat een falen van mezelf. Ik ben niet ‘de baas’. Dat zit niet in mij als persoon en dat kan en wil ik ook niet aanleren.”

Loopbaan van Joery Wilbers
Joery Wilbers begon in 2000 bij de Stichting Popmuziek Limburg (nu Huis voor de Kunsten) die hij van vrijwilligersclub transformeerde tot professionele organisatie. Hij stond aan de basis van de professionalisering van de Limburgse popsector en zette die op de politieke kaart. In 2006 werd hij directeur van poppodium Nieuwe Nor in Heerlen om in 2016 de overstap te maken naar ECI. Per 1 juli neemt hij afscheid (een opvolger is nog niet bekend) om zaken op orde te gaan stellen bij de Domijnen in Sittard-Geleen. Tussendoor vervulde Wilbers tal van functies, onder meer als adviseur van het Fonds Podiumkunsten in Den Haag en bedenker en ontwikkelaar van DOOR!, een masterplan voor muziekonderwijs in Limburg. Daarnaast heeft hij momenteel een twintigtal onbezoldigde nevenfuncties ten dienste van kunst en cultuur.